دستور خط فارسی + دانلود

امروزه بسیاری از محققین ترجیح می‌دهند تحقیقات(پایان‌نامه، مقاله و... ) را خود تایپ و ویرایش نمایند چرا که این کار صرفه‌جوئی در وقت و هزینه را به همراه دارد. برای این کار باید دقت و معلومات کافی در مورد ویراستاری(املای کلمات، مراعات فاصله‌ها، انتخاب لغات مناسب، معادل‌های فارسی کلمات بیگانه و...) داشته باشند.

مهم ترین نکته در تایپ و ویرایش تحقیقات شخصی، آشنائی کامل به دستور خط فارسی است. به همین جهت ما در این پست متن کامل دستور خط فارسی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، را جهت دانلود قرار داده‌ایم.

امیدواریم که مورد استفاده همه دانش‌پژوهان و پژوهشگران واقع شود.

 

دریافت

حجم: 1.75 مگابایت
توضیحات: دانلود دستور خط فارسی

مشکل جدا شدن «ی»

برای حل مشکل جدا شدن «ی» در ویندوز و آفیس (با توجه به مشکل شما) چند راه حل وجود داره:

روش اول:

فایل زیر را دانلود کنید.

kbdfa.dll 

سپس سیستم را به حالت Safe Mode ببرید. (برای بردن سیستم به حالت Safe Mode کافیست پس از راه اندازی مجدد سیستم مرتبا F8 را بفشارید تا منوی راه اندازی نمایش داده شود در منوی نمایش داده شده گزینه Safe Mode را انتخاب کنید. و وقتی سیستم بالا آمد اکانت Administrator سیستم عامل را انتخاب کنید. اگر این اکانت موجود نبود کافیست اکانت معمول خود را از لیست انتخاب اکانت انتخاب نمایید.) وقتی وارد محیط ویندوز شدید فایل دانلود شده را در شاخه C:\Windows\System32 بریزید و به سوالی که برای جانشینی فایل از شما پرسیده می شود جواب Yes دهید این بدین معنی است که می خواهید فایل جدید را جایگزین فایل قبلی کنید. ممکن است مسیر ذکر شده برای سیستم شما قدری متفاوت باشد :
در صورتی که مسیر بالا را نمی توانید پیدا کنید و یا شک دارید که مسیر صحیح چه می باشد کافیست منوی Start را باز نموده و گزینه Run را انتخاب نمایید پنجره جدیدی باز میشود که داخل آن کادری موجود است درون کادر عبارت system32 را نوشته و دکمه OK  را بزنید. با انجام این عمل شاخه System32 سیستم عامل شما باز می شود. حال کافیست فایل را در پوشه باز شده Paste کنید. 
سیستم خود را مجددا راه اندازی کنید تا مشکل حرف «ی» برطرف گردد.

روش دوم:

این مشکل به دلیل استفاده از فونتهای قدیمی نیز پیش می آید. پس استفاده از فونتهای جدید و بویژه فونت هایی که با حرف b شروع می شوند بعنوان روش دوم توصیه می شود. البته بهتره اینا رو هم جدیداً دانلود کرده باشید. از لینک زیر می توانید ۸۵ فونت از همین سری b را دانلود کنید:

دریافت فونت های B-Fonts

روش سوم:

استفاده از shift+x (که همون «ی» با دو نقطه زیر آن) بجای «ی» می باشد.

(منبع: Hello.Blog.IR)

واژگان ممنوع

در نوشتار یک پژوهش باید از چند چیز پرهیز نمود:

1.     کلمات عوامانه؛ برخی از لغات که بی ریشه هستند و در استعمالات عرفی ممکن است پرکاربرد هم باشند نباید در یک پژوهش مورد استفاده قرار گیرند. این الفاظ موجب سبکی و سخافت متن می شوند. در انتهای مطلب* مجموعه ای از این واژگان آمده است آکاهی از آنها می تواند به پیشگیری از این نقیصه کمک کند.

2.     غلطهای رایج؛ برخی از کلمات به غلط استعمال می شوند و به همان نحو اشتباه مشهور شده‌اند. اینگونه الفاظ را باید به شکل صحیحشان به کار برد. در این مورد می توان به کتابهای مربوط به ویراستاری مراجعه کرد همچنین کتاب "فرهنگ غلطهای رایج" تالیف استاد حسن عرفان کتاب مفیدی در این زمینه می‌باشد. در انتهای مطلب** مجموعه‌ای از این واژگان قرار داده‌یم.

3.     الفاظ بیگانه؛ استفاده از الفاظ انگلیسی و عربی که در فارسی دارای مترادف هستند نباید در یک تحقیق بکار گرفته شوند. در صورت امکان باید از مترادف کلمات بیگانه استفاده کرد. فرهنگستان زبان و ادب فارسی وظیفه فارسی‌سازی را برعهده دارد. با مراجعه به پایگاه فرهنگستان می توان به لغات جایگزین شده دسترسی داشت. آدرس فرهنگستان:

http://www.persianacademy.ir/

4.   الفاظ نامانوس و رکیک؛ برخی از لغات در ادبیات کهن وجود دارد که به علت عدم استفاده نامانوس هستند. اینگونه الفاظ اگرچه صحیحند اما استفاده از انها در یک متن موجب سردرگمی خوانند می شود و ممکن است مقصود نویسند را متوجه نشود. همچنین استفاده از الفاظ رکیک و نازیبا در شأن یک متن پژوهشی نیست.

* مجموعه‌ای از غلطهای رایج در یک فایل ورد(word)  دریافت
حجم: 86.5 کیلوبایت

** مجموعه‌ای از کلمات عوامانه در یک فایل پی دی اف: دریافت
حجم: 110 کیلوبایت

نکات ویرایشی (3)

از: صاحب وبلاگ بوسه خدا

نگارش عدد صفحات در آدرس‌دهی فارسی از راست به چپ و در انگلیسی از چپ به راست است. سخن بر سر آن نیست که سیستم آدرس‌دهی صفحات سازگار یا ناسازگار با ساختار عددنویسی است، گو اینکه بی‌تردید عدد را از چپ به راست می‌نویسند. بلکه سخن در این است: خواننده علاقه‌مند است متن را در همان امتدادی پی گیرد که آغاز کرده. البته، در آدرس‌دهی انگلیسی، به سبب یکی بودن نگارش حروف با اعداد، یعنی از چپ به راست، ناخودآگاه چگونگی نگارش عدد صفحات روال عادی خود را طی می‌کند. بدین ترتیب، رویۀ نگارش عدد صفحات در آدرس‌دهی انگلیسی از چپ به راست شکل می‌گیرد.

نمونه‌ها:

- بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج34، ص351-352. [در پاورقی]

- (مجلسی، 1404: 34/351-352) [در آدرس‌دهی داخل متن – روش APA]

 -Giddens, Antoney, (1994), Beyond Left and Right, Cambridge: Polity Press, p 4-6.[در آدرس‌دهی پاورقی]

 -Ibid: 15-24. [در آدرس‌دهی داخل متن]

آدرس‌دهی پاورقی در کتاب در اولین مورد به فرمول: نام کتاب، نام و نام خانوادگی، شماره جلد، عدد صفحات است و در غیر آن به صورت نام کتاب، شماره جلد، عدد صفحات.

تذکر: برای ذکر عدد جلد و صفحه از ج و ص استفاده ‌شود و از تکرار ص در عدد ترکیبی خودداری شود:

- بحارالانوار، ج21، ص12-18. [مورد دوم]

اگر نام کتابی بلافاصله تکراری است از واژۀ «همان» در فارسی و واژۀ «Ibid» در انگلیسی استفاده می‌شود.

اگر نقل قول مستقیم صورت نگیرد بلکه برداشت نویسنده از متنی ارائه گردد، پیش از آدرس‌دهی از علامت «ر.ک.» در فارسی و کلمۀ «see» در انگلیسی استفاده می‌شود.

هرگاه تعداد نویسندگان بیش از یک نفر باشد، بعد از ذکر نام اولی به عبارت «و دیگران» بسنده می‌شود، مانند:

- (اتوتایل و دیگران، 1380:28-52 و 188)

برای نقل سخنان مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) در آدرس‌دهی APA تنها به ذکر تاریخ سخنرانی یا ابلاغ پیام بسنده می‌شود. بدیهی است که نام گویندۀ پیام یا عنوان آن گرامی پیش از نقل قول آمده است. برای نمونه:

- مقام معظم رهبری ذکر و یاد خدا را وظیفۀ همۀ افراد جامعه اسلامی دانسته، می‌فرماید:

یاد و ذکر خدا و توجه و اتصال حقیقى به او و مبارزه‌ با نفس و عبادت واقعى را روزبه‌روز در عمل شخصى و فردى خودمان تقویت کنیم. این، وظیفه‌ یکایک ماست. (07/06/1369)

نقل سخنان مقام معظم رهبری در پاورقی به صورت زیر آدرس‌دهی می‌شود [از ذکر مورد سخنرانی و شغل حاضران در پاورقی خودداری ‌شود]:

- از بیانات مقام معظم رهبری، 07/06/1369.

نقل پیام آن بزرگوار با عبارت «پیام مقام معظم رهبری» و ذکر مورد پیام آدرس‌دهی می‌شود.

توجه شود که در همۀ موارد نباید از عنوان مقام معظم رهبری استفاده کرد؛ گاه، نقل استفتاء یا حکمی شرعی مورد نظر است. در این جایگاه، عنوان آیت‌الله یا آیت‌الله العظمی مناسب است. گاه، حکمی مربوط به نیروهای مسلح ذکر می‌شود؛ عنوان مناسبش فرماندهی کل قوا است. گاه، در مقام ولایت و رهبری است که از عنوان مقام معظم رهبری یا رهبر معظم انقلاب استفاده می‌شود.

ضروری است از نسبت دادن کلام یا پیام یا استفتاء بدون پشتوانۀ دفتر مقام معظم رهبری خودداری شود. راه دستیابی به اطلاعات آن دفتر عبارت است از پایگاه (سایت) دفتر، نرم‌افزار ولایت [ترجیحاً آخرین ویراست] یا کتاب منسوب به ایشان مثل اجوبۀ استقتائات.

رقص قلم

 

از: صاحب وبلاگ بوسه خدا

برخی می‌پندارند رقص تنها با بال و پر عروس حجله‌نشین ممکن است. رقص من با قلم است نه آنگاه که خود را می‌جنبانم. به آن صحنه که قلم در هوا می‌چرخد و در جان کاغذ جمله‌ای به یادگار نقش می‌زند. یاد کتیبه‌های سنگی به خیر که پاک‌شدنی نبودند، یاد خودنویس به خیر که دشمنی دیرینه با لاک غلط‌گیر دارد و یاد پاک کن به خیر که بر زخم دل کاغذ مرهم است.

آیا تاکنون اندیشیده‌ای، هر چند پاک‌کن را بر کاغذ بکشانی، اثر مداد بر کاغذ باقی خواهد ماند، مثل تاخوردگی کاغذ که به هیچ اتو صاف نمی‌شود. وقتی جمله‌ای را می‌گویم درست عین این است که می‌نویسم. پس، چرا در نگارش دقیق باشم که ادرار قلم نگیرم اما در سخنوری هر چه پیش آید ادا می‌کنم. کاش باورمان می‌شد که همۀ زندگی دفتر مشقی است. رقص قلم را بر این دفتر تصور کن و روزی را که پس از سال‌ها تمرین جلوی مردم ظاهر خواهی شد و ثمرۀ ریاضتی که کشیدی به نمایش می‌گذاری. امیدوارم آن روز حیا نکنی از نگاشته‌هایت.

   تذکر ویرایشی: ابتدای هر پاراگرافی، جز اولین پاراگراف ذیل عنوان، باید تورفتگی 2/. داشته باشد.

نکات ویرایشی2

از: صاحب وبلاگ بوسه خدا

در وصف فتنه­گری: هجمۀ فتنه چنان مهیب است که گاه عنان اختیار از دست فتنه­زدگان خارج می­شود و آنها – که در اثر تبلیغات شیطانی به این ورطه گرفتار آمده­اند- چاره­ای برای رجوع به سوی حق نمی­یابند مگر آنکه دست توانمند ولایت، هدایتگر آنها به سمت گریزگاه یا پناه­گاه گردد تا زمان آرامش فرارسد.

کنترل جریان فتنه، گاه از عهده سران ظاهری فتنه­گری نیز خارج می­شود و پیش­بینی عملکرد بعدی این گردباد سهمگین امکان­پذیر نیست، چراکه بازیگران اصلی صحنه فتنه در عرصه دیگری مشغول برنامه­ریزی­اند تا از غبارآلودگی میدان برای ضربه زدن به ساختار حق بهره گیرند. در چنین حالی تخمین خسارات وارده ممکن نیست مگر آنکه زمان فتنه­گری به پایان رسد، گرد و غبار فتنه فرونشیند و حق آشکار گردد.

2

همزه در تمام کلماتی که از مادۀ (سءل) ساخته می‌شود آشکار [بدون تبدیل به «ی»] نگاشته می‌شود. پس، نگارش «مسایل» [به خلاف وسایل و فضایل] نادرست و نگارش صحیح آن «مسائل» است.

*هر کلمه‌ای که همزه جزء حروف اصلی آن و بر پایۀ الف بوده با پایۀ دندانه نگاشته می‌شود. پس، نگارش صحیح «مسأله، هیأت، جرأت» به «مسئله، هیئت، جرئت» است.

 

نکات ویرایشی1

از: صاحب وبلاگ بوسه خدا

جملۀ ادبی: شهرت مؤنت است، مانند زن می‌ماند. اگر مقابلش تعظیم کنی، زیر پا لگدت خواهد کرد. بهترین راه برخورد این است که پشت دستت را نشانش دهی، آنگاه احتمالاً کلفتی‌ات را می‌کند و خاکسار آستانت می‌شود. (ویلیام فاکنر)

1

اندر تفاوت واژۀ چنانچه با واژۀ چنان‌که:

1.       در نگارش، چنان‌که با نیم‌فاصله و چنانچه سر هم نوشته می‌شود.

2.      در معنا، چنانچه به معنای شرطی است، چیزی است شبیه «اگر»، و چنان‌که به معنای مانند اینکه.

 

 

بهم ریختگی فونتها

یکی از مشکلات شایع پس از تایپ یک مطلب این است که وقتی فایلمان را برای چاپ، ارائه و... به جای دیگر جابجا می‌کنیم همه فونتها به هم می‌ریزد و باید دو باره کلی زحمت کشید و فایل را بازسازی کرد.

علت آن است که صفحه‌آرایی متن تایپ شده با یک سری از فونت‌ها که روی کامپیوترمان نصب است، تنظیم شده است. با انتقال فایل روی کامپیوتر دیگر با باز شدن آن فایل، نرم‌افزار وُرد متوجه می‌شود که فونت‌های فایل بر روی سیستم موجود نیست و تصمیم می‌گیرد که آنها را با یک سری فونت دیگر جایگزین کند، در نتیجه صفحه‌آرایی شما بهم می‌ریزد.

راه حل:

1.       تمامی فونت‌ها را همراه فایل خود ببرید و آنها را روی کامپیوتر مقصد نصب کنید یا بعنوان مثال اگر فایلی را ایمیل می‌کنید فونت‌های استفاده شده در آن فایل را هم بفرستید تا قبل از خواندن آن را نصب کنند.

2.      از فونتی‌ استفاده کنید که مطمئن هستید روی همه ویندوز‌ها به صورت پیش فرض وجود دارد مانند فونت Tahoma .

این دو راه به دلایلی چندان مطلوب نیست.

3.      علاوه برراه حل‌های فوق در نرم‌افزارهایWord و PowerPoint نیز برای این منظور تنظیمی وجود دارد که به صورت خودکار فونت‌هایی که در فایل‌ها استفاده شده است را همراه خود ذخیره و در سیستم‌های دیگر شناخته می‌شود و هر کجا که فایل خود را باز کنید این فونت‌ها همان لحظه در سیستم پردازش می‌شوند بدون آنکه نیاز به نصب فونت باشد، در نتیجه صفحه‌آرایی فایل نیز بهم نمی‌ریزد.

تنظیم در Word --» از منوی Tools گزینه Options را انتخاب و به سربرگ Save بروید و گزینه embed fonts in the file را تیک بزنید.

 

تنظیم در PowerPoint

از منوی Tools گزینه Options را انتخاب و به سربرگ Save بروید و مانند تنظیمات ورد گزینه embed fonts in the file را تیک بزنید.

نکته :

1.      توجه داشته باشید که برای هر فایل این تنظیم باید جداگانه صورت گیرد و بعد از تنظیم کردن حتماَ باید یکبار فرمان Save را بزنید تا فونت‌ها ذخیره شوند.

2.      اینکه طراحان Word این گزینه را به صورت پیش فرض در حالت انتخاب قرار نداده‌اند برای این است که حجم فایل‌ها افزایش می‌یابد و برای فونت‌هایی که روی همه سیستم‌ها نصب است مانند Tahoma اینکار لازم نیست.

پیشنهاد: اگر فایلتان را برای چاپ کردن جابجا می‌کنید بجای این تنظیمات فایلتان را با فرمت پی دی اف ذخیره کنید.

موفق باشید.

فاصله‌ها

فاصله، نیم فاصله و فاصله جامد.

فاصله؛ جدایی بین کلمات است که با اسپیس(کلید بزرگ صفحه کلید) ایجاد می‌شود، کارکتری است که حرفی در آن قرار نگرفته است و برای ایجاد جدائی بین کلمات بکار می‌رود.

نیم فاصله؛ ایجاد جدائی بین حروفی که مجموعاَ یک کلمه هستند اما باید جدا نوشته شوند مانند فاصله بین یاء و راء در: می‌روند

فاصله جامد؛ فاصله بین کلماتی است که باید با هم باشند و در انتهای سطور یا صفحات از یکدیگر جدا نشوند و با هم به سطر بعد یا صفحه بعدی انتقال یابند. کلماتی مانند: ولی‌الله، مسجد‌الحرام، حجر‌الاسود و...

روش

فاصله --» با زدن کلید اسپیس(space)

نیم فاصله --» با زدن  دو کلید ترکیبی ctrl + -

فاصله جامد --» با زدن کلیدهای ترکیبی ctrl + shift + @

نکات:

1. فاصله جامد و نیم فاصله را باید در جای خود بکار برد. در کلماتی که نیم فاصله زده‌ایم وقتی به انتهای سطر می‌رسند بخش دوم کلمه به سطر بعدی می‌رود و بعد از بخش اول یک خط تیره(-) اضافه می گردد اما در دو کلمه‌ای که فاصله جامد زده‌ایم این دو کلمه از هم جدا نمی‌شوند و با هم به سطر یا صفحه بعد می‌روند.

2. نیم فاصله در بسیاری از صفحات وب مانند وبلاگها کار نمی‌کند و لذا می‌توان از فاصله جامد استفاده کرد.